Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçu
1/. Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçu Nedir?
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alma, kabul etme veya bulundurma ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma fiillerinden biriyle işlenen suçtur.
Bu suçun tespitinde en önemli gösterge, sanık veya şüphelide yakalanan uyuşturucu madde miktarıdır. Yakalanan uyuşturucu madde miktarı, kişisel kullanımın üzerindeyse, yöneltilecek suçlama, uyuşturucu madde imal ve ticareti suçu olacaktır.
2/. Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçunun Cezası Nedir?
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Söz konusu suçun okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
3/. Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçunda Davanın Açılmasının Ertelenmesi
Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 5 yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Kişinin, erteleme süresi zarfında,
– Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,
– Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
– Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması hâlinde, hakkında kamu davası açılır.
Erteleme süresinde şüphelinin suçu tekrar işlemesi üzerine açılacak soruşturmada, kamu davasının ertelenmesine karar verilemez. Şüpheli erteleme süresi zarfında yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
4/. Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçunda Denetimli Serbestlik Tedbiri
Kamu davasının açılmasının ertelemesi süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre Cumhuriyet savcısının kararı ile üçer aylık sürelerle en fazla bir yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir.
5/. Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçunda Etkin Pişmanlık
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini makamlara haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.
Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara veya sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz. Bu durumda kamu görevlileri ile sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirme yükümlülüğü doğmaz.
6/. Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Satın Alma Suçunun Ayrımı
Bu iki suç uygulamada birbiriyle karıştırıldığı, savunmada birbiri yerine kullanıldığı, yargılamalarda birinden diğerine suçun niteliği çokça değiştirildiği için ayrıca incelemekte fayda vardır. Çoğu zaman uyuşturucu madde ticareti suçlamasına maruz kalan şüpheliler veya sanıklar kendilerinin “kullanıcı” olduğu savunmasını yapmaktadırlar. Somut olaya göre değerlendirilmekle birlikte iki suç arasında yargılamalarda ve verilen kararlarda şu şekilde farklar ortaya çıkmaktadır:
– Şüpheli veya sanığın uyuşturucu ticareti yapma anlamına gelecek davranışlar içinde bulunup bulunmadığı önemlidir. Kolluk kuvvetlerinin yaptığı teknik takip sırasında, kolluk kuvvetlerine yapılan bir ihbar sonucu şüpheli veya sanığın uyuşturucu ticareti yaptığına ilişkin bir delil elde edilmesi, şüpheli veya sanıktan uyuşturucu madde satın aldığını beyan eden tanık bulunması vs. gibi durumlarda uyuşturucu madde ticareti suçlamasıyla karşı karşıya kalınabilir.
– Uyuşturucu maddenin şüpheli veya sanık tarafından bulundurulduğu yer yöneltilecek suç bakımından önemlidir. Uyuşturucu maddeyi kullanmak maksadıyla satın alan, bulunduran kişi olağan olarak maddeyi kolayca ulaşabileceği ve her zaman kullanabileceği bir yerde tutar. Ancak suç konusu uyuşturucu maddenin örneğin bir depo alanında zulalanması, kolay alınamayacak bir yerde saklanması, uyuşturcu madde ticareti suçunun işlendiğine bir gösterge olabilir.
– Şüpheli veya sanıkta yakalanan uyuşturucu madde miktarı, uyuşturucu madde ticareti suçu ve kullanma suçu arasındaki ayrımın en önemli göstergelerinden biridir. Yargılamalarda verilen kararlarda, kişinin yıllık kullanma miktarının üzerinde bir uyuşturucu maddeyle yakalanması halinde, sanığın uyuşturucu madde imal ve ticareti suçunu işlediğine dair kanaat oluşmaktadır. Buradaki yıllık kullanım miktarları, mahkeme tarafından alınacak raporlarla belirlenecek; uyuşturucunun çeşidine, kalitesine, kişinin durumuna göre farklılık gösterecektir.
– Şüpheli veya sanıkta yakalanan uyuşturucu maddenin tutulma şekli de uyuşturucu madde ticareti suçu ve kullanma suçu arasındaki ayrımın önemli göstergelerinden biridir. Kişisel kullanım amacıyla uyuşturucu madde bulunduran birisinin bütün maddeleri bir arada tutması normal olandır. Bu durumun aksine, eldeki uyuşturucunun satışa hazırlanmış gibi paketlere bölünmüş olması, bölünmüş paketlerin gramajlarının birbiriyle yakın olması, maddeler arasında küçük gramajlarda paylaştırmayı kolaylaştıracak aletlerin aynı mekanda bulunması (hassas tartı, kilitli poşetler vs.), sanığın uyuşturucu madde imal ve ticareti suçunu işlediğine dair önemli göstergelerdir.
7/. Uyuşturucu Madde Kullanma veya Satın Alma Suçunun Yargılaması Hangi Mahkemede Yapılır?
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alma, kabul etme veya bulundurma ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçlarında yargılama görevi asliye ceza mahkemelerinindir.
UYARI:
Bu alanda yer alan bilgiler, hukuki meselelere ilişkin basit bir anlatımla yazılmış giriş bilgileridir, bir hukuki işleme dayanak yapılmamalıdır. Herhangi bir hak kaybı yaşamamak, hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti almak için bir avukatla iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.
