Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti Suçu

1/. Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti Suçu Nedir?

 

Uyuşturucu madde imal ve ticareti suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve çeşitli fiillerle işlenebilen, seçimlik hareketli suç diye tanımlanan suçlardandır. Uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin imalatı, ithalatı, ihracatı, satılması, satışa hazır hale getirilmesi, başkasına verilmesi, nakledilmesi, depolanması, alınması, kabul edilmesi ve bulundurulması gibi pek çok fiille işlenebilen bir suç tipidir. Türk Ceza Kanunu’nda ilgili suça bu fiillere göre cezai yaptırımlar düzenlenmiştir.

 

2/. Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti Suçunun Cezası Nedir?

 

2/a. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve ikibin günden yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

2/b. Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz.

 

Bu fiillerin okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında arttırılır.

 

Buradaki nakletme, kabul etme ve satın alma fiilleri, ticaret amaçlı olmaları durumunda bu suçun kapsamına girmektedirler. Kişisel kullanım amaçlı uyuşturucu satın alma, kabul etme veya alınan uyuşturucuyu nakletme fiili, ayrı bir suç olan Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak suçunun konusudur. Bu iki suç arasındaki farkı ve yargılamada iki suçun birbirinden ne şekilde ayrıldığını aşağıda inceleyeceğiz.

 

2/c. Yukarıdaki belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin olması durumunda, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

 

2/d. Yukarıdaki gösterilen suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

 

3/. Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti Suçunda Etkin Pişmanlık

 

Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.

 

Suçla ilgili resmi makamlar haber aldıktan sonra etkin pişmanlık gösterip, gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.

 

4/. Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Satın Alma Suçunun Ayrımı

 

Bu iki suç uygulamada birbiriyle karıştırıldığı, savunmada birbiri yerine kullanıldığı, yargılamalarda birinden diğerine suçun niteliği çokça değiştirildiği için ayrıca incelemekte fayda vardır. Çoğu zaman uyuşturucu madde ticareti suçlamasına maruz kalan şüpheliler veya sanıklar kendilerinin “kullanıcı” olduğu savunmasını yapmaktadırlar. Somut olaya göre değerlendirilmekle birlikte iki suç arasında yargılamalarda ve verilen kararlarda şu şekilde farklar ortaya çıkmaktadır:

 

– Şüpheli veya sanığın uyuşturucu ticareti yapma anlamına gelecek davranışlar içinde bulunup bulunmadığı önemlidir. Kolluk kuvvetlerinin yaptığı teknik takip sırasında, kolluk kuvvetlerine yapılan bir ihbar sonucu şüpheli veya sanığın uyuşturucu ticareti yaptığına ilişkin bir delil elde edilmesi, şüpheli veya sanıktan uyuşturucu madde satın aldığını beyan eden tanık bulunması vs. gibi durumlarda uyuşturucu madde ticareti suçlamasıyla karşı karşıya kalınabilir.

 

– Uyuşturucu maddenin şüpheli veya sanık tarafından bulundurulduğu yer yöneltilecek suç bakımından önemlidir. Uyuşturucu maddeyi kullanmak maksadıyla satın alan, bulunduran kişi olağan olarak maddeyi kolayca ulaşabileceği ve her zaman kullanabileceği bir yerde tutar. Ancak suç konusu uyuşturucu maddenin örneğin bir depo alanında zulalanması, kolay alınamayacak bir yerde saklanması, uyuşturcu madde ticareti suçunun işlendiğine bir gösterge olabilir.

 

– Şüpheli veya sanıkta yakalanan uyuşturucu madde miktarı, uyuşturucu madde ticareti suçu ve kullanma suçu arasındaki ayrımın en önemli göstergelerinden biridir. Yargılamalarda verilen kararlarda, kişinin yıllık kullanma miktarının üzerinde bir uyuşturucu maddeyle yakalanması halinde, sanığın uyuşturucu madde imal ve ticareti suçunu işlediğine dair kanaat oluşmaktadır. Buradaki yıllık kullanım miktarları, mahkeme tarafından alınacak raporlarla belirlenecek; uyuşturucunun çeşidine, kalitesine, kişinin durumuna göre farklılık gösterecektir.

 

– Şüpheli veya sanıkta yakalanan uyuşturucu maddenin tutulma şekli de uyuşturucu madde ticareti suçu ve kullanma suçu arasındaki ayrımın önemli göstergelerinden biridir. Kişisel kullanım amacıyla uyuşturucu madde bulunduran birisinin bütün maddeleri bir arada tutması normal olandır. Bu durumun aksine, eldeki uyuşturucunun satışa hazırlanmış gibi paketlere bölünmüş olması, bölünmüş paketlerin gramajlarının birbiriyle yakın olması, maddeler arasında küçük gramajlarda paylaştırmayı kolaylaştıracak aletlerin aynı mekanda bulunması (hassas tartı, kilitli poşetler vs.), sanığın uyuşturucu madde imal ve ticareti suçunu işlediğine dair önemli göstergelerdir.

 

5/. Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti Suçunun Yargılaması Hangi Mahkemede Yapılır?

 

Uyuşturucu madde imal ve ticareti suçu, ağır ceza mahkemelerinde görülür. Yapılacak yargılama, delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi, raporların temin edilmesi gibi işlemlere göre değişmekle birlikte ortalama 1.5-2 yılı bulan sürelerde sonuçlanabilir. Uyuşturucu madde imal ve ticareti suçlaması, sonucunda ağır cezalarla mahkum edilmeye neden olacak, karar kesinleştikten sonra geri dönüşü olmayacak bir yargılamadır. Bu nedenle, yargılamanın takibinin ve yapılacak savunmanın avukat vasıtasıyla yapılması büyük önem teşkil etmektedir.

UYARI:

 

Bu alanda yer alan bilgiler, hukuki meselelere ilişkin basit bir anlatımla yazılmış giriş bilgileridir, bir hukuki işleme dayanak yapılmamalıdır. Herhangi bir hak kaybı yaşamamak, hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti almak için bir avukatla iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.